مفاهیم اولیه فارکس به زبان ساده برای مبتدیان
بازار فارکس (Forex) بزرگ‌ترین بازار مالی دنیا با گردش روزانه بیش از ۷ تریلیون دلار است. در این بازار، میلیون‌ها معامله‌گر از سراسر جهان ارزهای مختلف را خرید و فروش می‌کنند.
اما اگر تازه وارد دنیای فارکس شده‌اید، در ابتدا با اصطلاحات زیادی روبه‌رو می‌شوید که ممکن است گیج‌کننده باشند: پیپ، لات، لوریج، اسپرد و ده‌ها واژه‌ی دیگر.
در این مقاله جامع از برتر بروکر قصد داریم تمام مفاهیم پایه فارکس را به زبانی ساده، کاربردی و کامل توضیح دهیم تا بتوانید با درک درست از اصول اولیه، مسیر حرفه‌ای خود را در این بازار آغاز کنید.
فارکس چیست و چگونه کار میکند؟
فارکس (Foreign Exchange) یعنی تبادل ارزهای خارجی. این بازار برخلاف بازار بورس، مکان فیزیکی ندارد و به‌صورت آنلاین و ۲۴ ساعته فعال است.
در فارکس، شما همواره یک ارز را در برابر ارزی دیگر معامله می‌کنید؛ مثلاً اگر جفت‌ارز EUR/USD را خریداری کنید، یعنی در حال خرید یورو و فروش دلار هستید.
معاملات فارکس در پنج روز هفته و به‌صورت شبانه‌روزی انجام می‌شود؛ زیرا بازار بین مراکز مالی بزرگ دنیا مانند لندن، نیویورک و توکیو در حال گردش است.
جفت‌ارزها (Currency Pairs)
پایه‌ای‌ترین مفهوم در فارکس جفت‌ارز است. هر جفت شامل دو ارز است:
- ارز پایه (Base Currency): ارزی که خرید یا فروش آن انجام می‌شود.
- ارز مظنه (Quote Currency): ارزی که قیمت بر حسب آن سنجیده می‌شود.
مثلاً در جفت‌ارز EUR/USD، یورو ارز پایه و دلار آمریکا ارز مظنه است.
اگر قیمت EUR/USD = 1.10 باشد، یعنی هر ۱ یورو معادل ۱.۱۰ دلار ارزش دارد.
جفت‌ارزها به سه دسته تقسیم می‌شوند:
- اصلی (Major): شامل دلار آمریکا، مانند EUR/USD یا GBP/USD
- فرعی (Minor): بدون دلار آمریکا، مثل EUR/GBP
- غیراصلی یا اگزوتیک (Exotic): شامل ارزهای نوظهور مانند USD/TRY
پیپ (Pip) و نحوه اندازه‌گیری تغییرات قیمت
پیپ (Pip) کوچک‌ترین واحد تغییر قیمت در جفت‌ارز است. معمولاً در چهارمین رقم اعشار قیمت دیده می‌شود.
برای مثال اگر EUR/USD از 1.1000 به 1.1010 برسد، یعنی ۱۰ پیپ افزایش یافته است.
درک ارزش پیپ برای مدیریت ریسک حیاتی است. چون مقدار سود یا ضرر شما مستقیماً به تعداد پیپ‌هایی بستگی دارد که بازار حرکت کرده است.
برای آشنایی دقیق‌تر با نحوه محاسبه ارزش پیپ، پیشنهاد می‌کنیم مقاله ارزش پیپ در فارکس را بخوانید.
لات (Lot)؛ واحد اندازه‌گیری معاملات
در فارکس، معاملات بر اساس لات (Lot) انجام می‌شود. هر لات نشان‌دهنده اندازه معامله است.
- ۱ لات استاندارد = ۱۰۰,۰۰۰ واحد از ارز پایه
- ۰.۱ لات (مینی) = ۱۰,۰۰۰ واحد
- ۰.۰۱ لات (میکرو) = ۱,۰۰۰ واحد
انتخاب حجم مناسب معامله به اندازه سرمایه و استراتژی شما بستگی دارد. برای یادگیری دقیق‌تر، به مقاله لات در فارکس مراجعه کنید.
اسپرد (Spread) و کمیسیون
در هر معامله دو قیمت وجود دارد:
- Bid (قیمت فروش)
- Ask (قیمت خرید)
تفاوت بین این دو عدد را اسپرد می‌نامند. اسپرد درواقع هزینه‌ای است که به بروکر پرداخت می‌کنید.
در جفت‌ارزهای پرمعامله مثل EUR/USD اسپرد بسیار کم است، اما در جفت‌ارزهای خاص‌تر بیشتر می‌شود.
برای توضیحات دقیق‌تر، مقاله اسپرد در فارکس چیست را بخوانید.
لوریج (Leverage)؛ قدرت دو لبه
لوریج (اهرم) امکانی است که بروکر در اختیار شما می‌گذارد تا بتوانید با سرمایه‌ای چند برابر موجودی حساب خود معامله کنید.
مثلاً با لوریج 1:100 و موجودی ۱۰۰ دلار، می‌توانید تا ۱۰,۰۰۰ دلار معامله باز کنید.
البته استفاده نادرست از لوریج می‌تواند به سرعت باعث از دست رفتن کل سرمایه شود.
در مطلب لوریج در فارکس و کریپتو نحوه استفاده ایمن از آن را آموزش داده‌ایم.
مارجین (Margin) و مارجین‌کال (Margin Call)
وقتی با لوریج معامله می‌کنید، بخشی از سرمایه شما به‌عنوان مارجین یا وجه تضمین نگه داشته می‌شود.
اگر بازار در جهت مخالف حرکت کند و زیان شما از حد مشخصی فراتر رود، بروکر برای جلوگیری از بدهی، پوزیشن شما را می‌بندد. این حالت را مارجین‌کال می‌نامند.
برای جلوگیری از آن باید همیشه حجم معاملات و حد ضرر را به‌درستی مدیریت کنید.
پیشنهاد می‌کنیم مقاله چگونه از مارجین‌کال جلوگیری کنیم را نیز مطالعه کنید.
اهرم، پیپ و لات چگونه با هم ارتباط دارند؟
درک رابطه بین این سه مفهوم از مهم‌ترین مهارت‌های هر تریدر است.
- لوریج تعیین میکند با چه حجمی وارد بازار می‌شوید.
- پیپ نشان می‌دهد قیمت چقدر تغییر کرده است.
- لات مشخص میکند هر پیپ چه مقدار سود یا ضرر دارد.
وقتی این سه مفهوم را با هم درک کنید، می‌توانید مدیریت ریسک مؤثری داشته باشید و از تصمیمات هیجانی پرهیز کنید.
زمان‌بندی بازار فارکس
بازار فارکس به‌صورت ۲۴ ساعته در چهار سشن معاملاتی فعال است:
- سیدنی
- توکیو
- لندن
- نیویورک
هرکدام از این سشن‌ها ویژگی و نوسان خاص خود را دارند. مثلاً در سشن لندن حجم معاملات بالاتر و نقدینگی بیشتر است.
در مقاله سشن‌های معاملاتی فارکس زمان دقیق شروع و پایان هر سشن توضیح داده شده است.
انواع تحلیل در فارکس
تحلیل بازار به سه روش اصلی انجام می‌شود:
- تحلیل تکنیکال: بررسی نمودارها و الگوهای قیمتی.
- تحلیل فاندامنتال: بررسی داده‌های اقتصادی و اخبار.
- تحلیل سنتیمنت: تحلیل احساسات بازار.
برای درک کامل این روش‌ها، مقاله انواع تحلیل در فارکس را مطالعه کنید.
روانشناسی ترید
فارکس فقط تحلیل و اعداد نیست؛ بلکه بخش زیادی از موفقیت شما به کنترل احساسات مربوط است.
ترس، طمع، عجله یا اعتمادبه‌نفس کاذب می‌توانند در چند دقیقه تمام سود شما را از بین ببرند.
برای درک بهتر این موضوع، پیشنهاد می‌کنیم مقاله روانشناسی کندل‌ها در فارکس را بخوانید.
مدیریت سرمایه و ریسک؛ تفاوت تریدر موفق و بازنده
در فارکس، همه چیز به مدیریت ریسک برمی‌گردد.
حتی بهترین استراتژی‌ها هم بدون برنامه‌ریزی سرمایه شکست می‌خورند.
سه اصل طلایی مدیریت ریسک:
- هیچ‌گاه بیش از ۲٪ سرمایه را در یک معامله ریسک نکنید.
- حد ضرر (Stop Loss) و حد سود (Take Profit) را حتماً تنظیم کنید.
- ریسک به ریوارد را همیشه بالاتر از ۱:۲ نگه دارید.
برای یادگیری جزئیات بیشتر، مقاله مدیریت سرمایه در فارکس را مطالعه کنید.
ابزارها و نرم‌افزارهای مورد نیاز
برای شروع به ترید به پلتفرم‌هایی مثل:
- MetaTrader 4 و 5
- cTrader
- TradingView
نیاز دارید.
هرکدام از این ابزارها مزایا و امکانات خاصی دارند. برای آشنایی کامل‌تر، به مقاله آموزش متاتریدر مراجعه کنید.
نکات مهم برای تازه‌کارها در بازار فارکس
- از حساب دمو شروع کنید.
- استراتژی شخصی بسازید و تست کنید.
- همیشه اخبار اقتصادی مهم را دنبال کنید.
- هرگز بدون مدیریت ریسک وارد معامله نشوید.
- از منابع آموزشی معتبر استفاده کنید و از تبلیغات سودهای غیرواقعی فاصله بگیرید.
جمع‌بندی: مفاهیم پایه، ستون فقرات موفقیت در فارکس
درک مفاهیم پایه فارکس مثل پیپ، لات، لوریج و اسپرد به شما کمک میکند درک واقعی از ساختار بازار و ریسک‌های آن داشته باشید.
تسلط بر این مبانی، شما را از تریدر تازه‌کار به تریدری آگاه و منظم تبدیل میکند.
اگر می‌خواهید قدم بعدی را بردارید و وارد دنیای تحلیل‌ها و استراتژی‌های معاملاتی شوید، مقالات تخصصی‌تر بخش آموزش برتر بروکر بهترین مسیر برای ادامه یادگیری شماست.
