بازار جهانی فارکس (Forex) یکی از پویاترین و پرحجم‌ترین بازارهای مالی جهان است که به‌طور روزانه تریلیون‌ها دلار در آن معامله می‌شود. این بازار که مبادله ارزهای مختلف را در بر می‌گیرد، از عوامل متعددی تأثیر می‌پذیرد که بر قیمت‌ های جهانی در فارکس و نحوه نوسانات آن‌ها اثر می‌گذارند. درک این عوامل برای هر تریدر یا سرمایه‌گذاری که به دنبال موفقیت در این بازار جهانی است، امری حیاتی است.

یکی از اصلی‌ترین عوامل تأثیرگذار بر قیمت ارزها، سیاست‌های پولی و اقتصادی کشورهاست. بانک‌های مرکزی با تعیین نرخ بهره و اجرای سیاست‌های پولی، می‌توانند ارزش ارز ملی خود را تحت تأثیر قرار دهند. علاوه بر این تغییرات در شاخص‌های اقتصادی مانند تولید ناخالص داخلی (GDP)، نرخ بیکاری و تورم، نقشی کلیدی در تعیین ارزش ارزها دارند.

رویدادهای سیاسی نیز یکی دیگر از عوامل مهم در بازار فارکس است. تغییرات ناگهانی در ساختار دولت‌ها، جنگ‌ها و یا بحران‌های سیاسی می‌تواند به شدت قیمت ارزها را نوسان دهد. در این مقاله قصد داریم در خصوص عوامل تاثیرگذار بر قیمت‌ های جهانی در فارکس بحث و بررسی داشته باشیم.

عوامل تاثیر گذار بر قیمت های جهانی در فارکس

بازار فارکس یکی از بزرگ‌ترین و پیچیده‌ترین بازارهای مالی جهان است که حجم معاملات روزانه آن به تریلیون‌ها دلار می‌رسد. معامله‌گران و سرمایه‌گذاران در این بازار، ارزهای مختلف را خرید و فروش می‌کنند و به دنبال بهره‌برداری از تغییرات نرخ‌های ارز هستند. اما چه عواملی باعث می‌شود که قیمت ارزها در این بازار پویا تغییر کند؟ در ادامه به شش عامل کلیدی که بر قیمت‌ های جهانی در فارکس تأثیرگذار هستند، خواهیم پرداخت.

۱. سیاست‌های پولی و نرخ بهره

یکی از اصلی‌ترین عوامل تأثیرگذار بر ارزش ارزها در فارکس، سیاست‌های پولی و نرخ بهره است که توسط بانک‌های مرکزی تعیین می‌شود. بانک‌های مرکزی مانند فدرال رزرو (Federal Reserve) در ایالات متحده یا بانک مرکزی اروپا (ECB)، از طریق کنترل نرخ بهره و اجرای سیاست‌های پولی مختلف، تلاش می‌کنند تا اقتصاد داخلی را مدیریت کنند.

زمانی که یک بانک مرکزی نرخ بهره را افزایش می‌دهد، تقاضا برای آن ارز نیز افزایش می‌یابد؛ زیرا بازده سرمایه‌گذاری در آن ارز بیشتر می‌شود. به عنوان مثال اگر فدرال رزرو آمریکا تصمیم بگیرد نرخ بهره را افزایش دهد، سرمایه‌گذاران خارجی ترجیح می‌دهند سرمایه‌های خود را به دلار آمریکا تبدیل کنند تا از نرخ بهره بالاتر سود ببرند. این تقاضای اضافی باعث افزایش ارزش دلار می‌شود.

از سوی دیگر کاهش نرخ بهره معمولاً منجر به کاهش ارزش ارز می‌شود؛ زیرا سرمایه‌گذاران به دنبال بازارهای دیگر با نرخ بهره بالاتر هستند. به‌عنوان مثال در سال ۲۰۲۰ و با شیوع ویروس کرونا، بسیاری از بانک‌های مرکزی در سراسر جهان برای مقابله با بحران اقتصادی ناشی از همه‌گیری، نرخ بهره را به‌طور قابل‌توجهی کاهش دادند. این سیاست‌ها به‌طور کلی منجر به کاهش ارزش ارزهای مختلف شد.

۲. شاخص‌های اقتصادی

شاخص‌های اقتصادی یکی دیگر از عوامل کلیدی تأثیرگذار بر قیمت های جهانی در فارکس هستند. این شاخص‌ها نشان‌دهنده وضعیت سلامت اقتصادی یک کشور هستند و شامل متغیرهایی مانند تولید ناخالص داخلی (GDP)، نرخ بیکاری، تورم و تراز تجاری می‌شوند. تغییرات در این شاخص‌ها به‌طور مستقیم بر ارزش ارز یک کشور اثر می‌گذارد.

افزایش در تولید ناخالص داخلی یک کشور نشان‌دهنده رشد اقتصادی و ثبات بیشتر آن است. این رشد می‌تواند به تقویت ارزش ارز آن کشور منجر شود. برای مثال اگر اقتصاد ژاپن رشد قابل‌توجهی داشته باشد و تولید ناخالص داخلی آن افزایش یابد، این موضوع می‌تواند باعث افزایش ارزش ین ژاپن در برابر سایر ارزها شود.

تورم بالا معمولاً به کاهش ارزش ارز منجر می‌شود؛ زیرا قدرت خرید ارز کاهش می‌یابد. به عنوان مثال اگر تورم در بریتانیا افزایش یابد، ممکن است ارزش پوند در برابر دلار یا یورو کاهش یابد، زیرا سرمایه‌گذاران به دنبال ارزهایی با ثبات اقتصادی بیشتر هستند.

در سال ۲۰۲۱، ایالات متحده شاهد افزایش شدید نرخ تورم بود. این موضوع باعث نگرانی در بازارهای مالی شد و ارزش دلار در برابر برخی ارزها کاهش یافت، زیرا معامله‌گران نگران تاثیر تورم بر اقتصاد آمریکا بودند.

۳. رویدادهای سیاسی و ژئوپلیتیکی

رویدادهای سیاسی و ژئوپلیتیکی می‌توانند به شدت قیمت های جهانی در فارکس را تحت تأثیر قرار دهند. تصمیمات دولت‌ها، تغییرات در ساختار قدرت سیاسی و بحران‌های بین‌المللی می‌توانند نوسانات شدیدی در بازار ارز ایجاد کنند.

بحران‌ها و جنگ‌ها

جنگ‌ها و بحران‌های بین‌المللی معمولاً باعث افزایش تقاضا برای ارزهای امن مانند دلار آمریکا یا فرانک سوئیس می‌شوند. در چنین شرایطی، سرمایه‌گذاران به دنبال ارزهایی هستند که به‌عنوان دارایی‌های امن شناخته می‌شوند.

تغییرات سیاسی

انتخابات، تغییرات در دولت‌ها و سیاست‌های جدید می‌توانند تأثیر زیادی بر قیمت های جهانی در فارکس داشته باشند. به عنوان مثال در سال ۲۰۱۶، پس از رأی مردم بریتانیا به خروج از اتحادیه اروپا (برگزیت)، ارزش پوند انگلیس در برابر دلار و یورو به شدت کاهش یافت. این نوسانات ناشی از عدم اطمینان به آینده روابط اقتصادی و تجاری بریتانیا با اروپا بود.

در سال ۲۰۲۲ پس از آغاز جنگ روسیه علیه اوکراین، ارزش روبل روسیه به شدت کاهش یافت. این کاهش ناشی از تحریم‌های اقتصادی غرب علیه روسیه و تأثیرات منفی جنگ بر اقتصاد این کشور بود.

۴. تراز تجاری و بدهی‌های خارجی

تراز تجاری (Balance of Trade) یکی دیگر از عوامل مهم در تعیین ارزش یک ارز است. Balance of Trade نشان‌دهنده اختلاف بین صادرات و واردات یک کشور است. اگر کشوری بیش از آنچه وارد می‌کند، صادر کند، معمولاً ارز آن کشور تقویت می‌شود، زیرا تقاضا برای محصولات و در نتیجه ارز آن کشور افزایش می‌یابد.

تأثیر تراز تجاری بر ارز

اگر یک کشور کسری تجاری بالایی داشته باشد (یعنی واردات بیشتری نسبت به صادرات داشته باشد)، ارزش ارز آن کشور ممکن است کاهش یابد. دلیل این است که کشور باید ارز خارجی بیشتری برای پرداخت واردات خود تهیه کند، که باعث کاهش تقاضا برای ارز داخلی می‌شود.

بدهی‌های خارجی

سطح بالای بدهی خارجی نیز می‌تواند به کاهش ارزش یک ارز منجر شود. کشورهایی که بدهی زیادی دارند معمولاً نیاز به استقراض بیشتر دارند و این موضوع می‌تواند به کاهش اعتماد به اقتصاد آن کشور و در نتیجه کاهش ارزش ارز منجر شود.

به عنوان مثال، ایالات متحده به دلیل بدهی خارجی بالای خود، اغلب با نگرانی‌هایی در مورد ارزش دلار مواجه است. در سال‌های اخیر، افزایش کسری تجاری این کشور و سطح بالای بدهی، گاهی اوقات باعث کاهش ارزش دلار در بازارهای جهانی شده است.

۵. روانشناسی بازار و رفتار تریدرها

رفتار تریدرها و روانشناسی بازار نیز نقش بسیار مهمی در تعیین قیمت های جهانی در فارکس دارد. حتی در نبود رویدادهای اقتصادی یا سیاسی مهم، احساسات و انتظارات سرمایه‌گذاران می‌تواند قیمت ارزها را به‌طور چشمگیری تغییر دهد.

شایعات و اخبار

در بسیاری از موارد، شایعات و اخبار غیررسمی می‌توانند باعث تغییرات ناگهانی در بازار شوند. برای مثال اگر شایعاتی مبنی بر این باشد که بانک مرکزی یک کشور قرار است نرخ بهره را افزایش دهد، معامله‌گران ممکن است پیش از اعلام رسمی تصمیم به خرید آن ارز بگیرند. این رفتار باعث افزایش تقاضا و در نتیجه افزایش ارزش آن ارز می‌شود.

رفتار جمعی

روانشناسی جمعی در بازار فارکس بسیار تأثیرگذار است. وقتی اکثر معامله‌گران در یک جهت خاص حرکت می‌کنند، این موضوع می‌تواند به ایجاد روندهای بزرگ در بازار منجر شود. برای مثال در دوره‌هایی که بازار دچار وحشت می‌شود، تقاضا برای ارزهای امن مانند دلار آمریکا افزایش می‌یابد.

در مارس ۲۰۲۰، با آغاز همه‌گیری کووید-۱۹، بسیاری از سرمایه‌گذاران در بازار فارکس به‌طور ناگهانی به دلار آمریکا هجوم بردند. این رفتار جمعی ناشی از ترس از رکود اقتصادی جهانی بود و باعث افزایش ارزش دلار شد.

۶. قیمت کالاهای اساسی

قیمت برخی از کالاهای اساسی مانند نفت، طلا و مواد خام تأثیر مستقیم بر ارزش ارزها دارند. کشورهایی که صادرکننده عمده کالاهایی مانند نفت هستند، تغییرات قیمت این کالاها می‌تواند تأثیر زیادی بر ارز آن‌ها بگذارد.

قیمت نفت

کشورهایی مانند کانادا و روسیه که صادرکنندگان بزرگ نفت هستند، به شدت از تغییرات قیمت نفت تأثیر می‌پذیرند. اگر قیمت نفت افزایش یابد، درآمد این کشورها نیز افزایش می‌یابد و این موضوع می‌تواند به تقویت ارزش ارز آن‌ها منجر شود. برعکس، کاهش قیمت نفت می‌تواند باعث کاهش ارزش ارز این کشورها شود.

قیمت طلا

طلا نیز به‌عنوان یک دارایی امن در زمان‌های بحران اقتصادی مورد توجه قرار می‌گیرد. در دوره‌هایی که قیمت طلا افزایش می‌یابد، ارزهایی مانند دلار استرالیا که از تولیدکنندگان عمده طلا است، می‌تواند تقویت شود.

به عنوان نمونه در سال ۲۰۲۰، با کاهش شدید قیمت نفت به دلیل کاهش تقاضای جهانی ناشی از همه‌گیری کووید-۱۹، ارزش دلار کانادا در برابر دلار آمریکا به‌شدت کاهش یافت. این کاهش ارزش ناشی از تأثیر مستقیم قیمت نفت بر اقتصاد کانادا بود.

 

بازار فارکس تحت تأثیر عوامل پیچیده‌ای قرار دارد که همگی به نحوی می‌توانند بر قیمت ارزها تأثیر بگذارند. سیاست‌های پولی و نرخ بهره، شاخص‌های اقتصادی، رویدادهای سیاسی و ژئوپلیتیکی، تراز تجاری، روانشناسی بازار و قیمت کالاهای اساسی، همگی عواملی هستند که تریدرها باید برای تصمیم‌گیری آگاهانه در نظر بگیرند. درک عمیق این عوامل می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا با دقت بیشتری در بازار فارکس عمل کنند و از نوسانات آن بهره ببرند.

سخن پایانی

سیاست‌های پولی و نرخ بهره از جمله عواملی هستند که مستقیماً توسط بانک‌های مرکزی کنترل می‌شوند و تأثیر زیادی بر ارزش ارزها دارند. شاخص‌های اقتصادی مانند تولید ناخالص داخلی، تورم و نرخ بیکاری نیز سلامت اقتصادی یک کشور را منعکس می‌کنند و می‌توانند بر تقاضای ارز آن کشور اثر بگذارند.

از سوی دیگر رویدادهای سیاسی و ژئوپلیتیکی، با ایجاد تغییرات ناگهانی و غیرمنتظره، می‌توانند به سرعت ارزش ارزها را دستخوش تغییر کنند. روانشناسی بازار و رفتار جمعی تریدرها نیز به‌عنوان عاملی ناپایدار، نقشی کلیدی در شکل‌دهی به روندهای قیمتی ایفا می‌کند. در همین حال، قیمت کالاهای اساسی مانند نفت و طلا، به‌ویژه برای ارزهای وابسته به صادرات این کالاها، نقش تعیین‌کننده‌ای دارند.

با در نظر گرفتن همه این عوامل، موفقیت در بازار فارکس نیازمند تحلیل جامع و دقیق است. تریدرهای حرفه‌ای همواره با ترکیب داده‌های اقتصادی، اخبار سیاسی و تحلیل رفتار بازار، تصمیمات خود را به‌صورت هوشمندانه اتخاذ می‌کنند. آگاهی از نحوه تأثیرگذاری هر یک از این عوامل بر قیمت ارزها، به معامله‌گران کمک می‌کند تا درک بهتری از بازار داشته باشند و استراتژی‌های موثرتری برای مدیریت ریسک و بهره‌برداری از فرصت‌ها ایجاد کنند. این دانش می‌تواند تفاوت میان موفقیت و شکست در این بازار پرنوسان باشد.